سواد علمی

گداری برای گذار: «حوزه عمومی علم در ایران اسلامی»

سواد علمی

گداری برای گذار: «حوزه عمومی علم در ایران اسلامی»

عبدالهادی میرزایی
نویسنده، سخنران، مترجم،
مدرس و دانشجوی دکترای
جامعه شناسی فرهنگی

بایگانی

داستان راستان( 66) ( 1-140)، دانشجوی بزرگسال، شهید مطهری،

روضات الجنات، چاپ حاج سید سعید، ص 747

سکاکی


http://t.me/savadeelmi


کیست؟

سراج‌الدین ابویعقوب یوسف بن ابی بکر بن محمد بن علی سکاکی خوارزمی از علمای اسلام بوده و در عصر خوارزمشاهیان می زیسته و از مردم خوارزم بوده است

ساج الدین ابویعقوب سکاکی (متولد۵۵۵هجری.ق)، مولف کتاب «مفتاح العلوم» در ۱۲ علم. این دانشمند خود از پیشروان علوم ادبی و از ائمه معانی و بیان است و کتاب مفتاح او و شرح حواشی و تلخیص هایی که درمورد آن تالیف شده است از بهترین و نفیس ترین کتب علمی بیان است. این دانشمند بحث فصاحت و بلاغت و بیان اقسام آن را در آغاز علم معانی قرار نداده است و به ملاحظه فرق «مقدمه العلم» و «مقدمه الکتاب» این بحث را در مفتاح، در انتهای علوم ثلاثه مطرح کرده است.

ساج(سراج) -اهل خوارزم بود. حنفی معتزلی بود و از ادبای بزرگ عهد سلطان محمد خوارزم‌شاه و معاصر ابن حاجب. در نحو ، و صرف و منطق ، کلام ، بیان ، شعر و عروض و معانی و قوافی توانا بود.  شغل آهنگری داشته اما در سی سالگی به فراگیری علم روی آورده و در علوم غریبه نیز دست داشته است. وی درسال۶۲۶ه.قمری درخوارزم درگذشت.  از جمله آثار او: “مفتاح‌العلوم” ، که دوازده علم از علوم عرب را در آن آورده است و شرح بسیاری بر آن نوشته شده است 

شغل سکاکی 

سکاکی؛ کارد و چاقو سازی (قفل وکلیدسازی داشت)بود که توانست باپشتکار دوازده علم از دانش های ماوراءالنهر را بدست آورد

وی در ابتدا آهنگری lمیکرد، روزی  صندوق کوچکی درست کرد و قفل عجیبی به آن زد که وزن صندوق با قفل روی (هرمثقال هیجده قیراط است)او آنرا به عنوان هدیه نزد سلطان برد اما برخلاف انتظار، سلطان و اطرافیانش چندان اعتنایی به وی نکردند. همان لحظه، مردی وارد مجلس شد و همه حاضرین احترام زیادی برای او قائل شدند. سکاک پرسید: تازه وارد چه کسی است که این قدر مورد احترام سلطان و سایرین واقع شدند؟ گفتند: دانشمند است.

سکاک در همانجا تصمیم گرفت که به دنبال تحصیل علم رفته و علم بیاموزد. به مدرسه رفت تا درس بخواند، در حالی که سی ساله بود. شیخ ملای مکتبخانه به او گفت: سن شما زیاد است  ویادگیری دراین سن مشکل است.

سکاکی اصرارداشت بریادگیری ،ملا چون اصراروی رادید گفت پس بایک مشق ساده امتحانت می کنم

سکاکی گفت چیست آن مشق؟

شیخ ملاگفت:این جمله را” ابوحنیفه می گوید، اگر پوست سگ را دباغی کنند با آن می شود نماز خواند

ااگرتوانستی همین جمله رافردا برایم ازحفظ بخوانی من درس راشروع می کنم

سکاکی خیلی خوشحال بود ازاین “مشق آسان”وقتی راهی منزل می شد،همین جمله را تکرامی کردکه فردابراحتی برای معلمش بخواند.

وی بارهاوبارها این جمله رابخوبی برای خودتکرارمی کرده اما

فردایش وقتی به مکتب خانه رسید، وسردرس حاضرشد،ازخوشحال بودکه ازامروزبعنوان طلبه زندگی علمی راآغازمی کنداما کمی اضطراب داشت(دستپاچه بود)

شیخ مکتب(ابوحنیفه) ازطلبه جدیدش پرسید:مشق شب رافراگرفتی؟

سکاکی پاسخ داد:بله حضرت شیخ

ملاگفت بخوان

 سکاکی گفتحضرت سگ فرموده است اگر پوست ابوحنیفه را دباغی کنند با آن می شود نماز خواند!

همه حاضرین خندیدند،ملاعذرش راخواست وازکلاس بیرون”اخراج”کرد

سکاکی ناامیدنشد،به مکتبخانه دیگری رفت . چند سال تلاش کرد ولی موفقیت چندانی بدست نیاورد.

ازاین ناکامی خیلی پریشان خاطربود و سر به کوه وبیابان گذاشت. روزی در دامنه کوهی گردش می‌کرد. در قسمتی از کوه قطرات آب را مشاهده کرد که بر روی سنگی ریخته و بر اثر ریزش قطرات بر روی تخته سنگ، سنگ گود”سوراخ” شده بود. با دیدن آن منظره به فکر فرو رفت. با خود گفت، مگر هوش وعقلم  از سنگ سخت تر است!؟

و دوباره تصمیم گرفت خواندنش را ادامه دهد اما با جدیت و کوشش بیشتری و با انگیزه مشغول درس خواندن شد. تا آنکه در  خداوند این مجاهده وتلاش رابی جواب نگذاشت ،درهای علوم و معارف را بر روی وی باز شد و توانست با تلاش مستمر به درجات عالی نائل شودو یکی از دانشمندان علم صرف ونحو گردید

سکاکی های جدید

پیرترین دانشجوی کشور فارغ‌التحصیل شد

http://cdn.asriran.com/files/fa/news/1395/10/10/651885_816.jpg

مسن‌ترین دانشجوی کشور در مقطع کارشناسی ارشد که خرداد امسال موفق به دفاع از پایان‌نامه ارشد خود شده. زندگی پر فراز و نشیبی داشته و ۲۵‌ سال پشت کنکور مانده است.

 سید قنبر حیدری شیشوانی ، سوم تیر ۱۳۰۹ در روستای شیشوان شهرستان عجب‌شیر استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد و دارای یک فرزند دختراست.

او کلاس اول و دوم دبستان را در شهرستان عجب‌شیر به اتمام رساند، اما کلاس سوم ابتدایی او با خاطرات تلخی همراه است؛ چرا که با قشون‌کشی متفقین و تهاجم آنها پدرش را از دست می‌دهد. او در نبود پدر به همراه مادر و چهار خواهر و یک برادرش با فراز و نشیب‌های زندگی کنار می‌آید و با تشویق و هزینه دایی بزرگش تحصیلات را تا مقطع دبیرستان ادامه می‌دهد.

در کنار ناملایمات و سختی‌ها، سال ۱۳۲۹ به دبیرستان لقمان تبریز می‌رود و سپس به استخدام آموزش و پرورش درمی‌‌آید.

در جریان کودتای ۲۸‌مرداد، چهار ماه زندانی می‌شود. پس از آزادی تا سال ۱۳۳۸ در آموزش و پرورش به‌کارش ادامه می‌دهد.

او سپس در دبیرخانه فرمانداری عجب‌شیر کار کرد و مسئولیت شورای آرد و نان کمیته ایثارگران را بر عهده داشت و سال ۱۳۶۰ بازنشسته شده است.

میرقنبر حیدری سال ۱۳۴۷ امتحان متفرقه داد و سال ۱۳۵۵ هم دیپلم ادبی گرفت.

عشق ۲۵ ساله دانشگاه رفتن

۳۵ سال پیش وقتی مرز ۵۰ سالگی را پشت سر می‌گذاشت، صدور حکم بازنشستگی‌اش از فرمانداری شهرستان عجب‌شیر نه تنها او را خانه‌نشین نکرد که عشق رفتن به دانشگاه را در دلش انداخت.

اما از سال ۵۵ تا ۸۰ (۲۵‌سال) پشت کنکور ‌ماند تا این‌ که بالاخره سال ۸۰ سد کنکور را می‌شکند و در دانشگاه آزاد جهرم در رشته علوم اجتماعی گرایش برنامه‌ریزی قبول می‌شود.

او می‌گوید: به خاطر کهولت سن و مشکلات مسکن مسئولان دانشگاه با انتقال من موافقت کردند و به دانشگاه آزاد تبریز منتقل شدم.

مسن‌ترین دانشجوی کشور شهریه‌های بالای دانشگاهی را یکی از مهم‌ترین موانع آموزشی دانست و گفت: سال ۸۴ باید مقطع کارشناسی را تمام می‌کردم، ولی به علت شهریه‌های بالا مجبور شدم واحد‌های کمتری بردارم و این مساله باعث شده تحصیل من در مقطع کارشناسی۱۱ سال طول بکشد.

میر قنبر در زمان تحصیل، درس استادان را سر کلاس یا می‌نوشت یا ضبط می‌کرد. می‌آمد خانه وچند بارخلاصه درس‌ها را روخوانی می‌کرد و گوش می‌داد.

او در طول تحصیل در دوره کارشناسی سه ترم مشروط شده، با درس زبان انگلیسی همچون بسیاری از دانشجویان مشکل اساسی در یادگیری داشته، چند میلیون خرج تحصیلش کرده تا این که سال ۹۱ با حسابداری دانشگاه تسویه کرده و مدرک کارشناسی را در رشته علوم اجتماعی اخذ کرده است.

 

قبولی در کارشناسی ارشد

بعد از اخذ مدرک کارشناسی، میرقنبر حیدری به صرافت می‌افتد تا تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد نیز پیگیری کند. بنابراین مهر ۹۲ در رشته تحقیقات آموزشی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب‌شیر پذیرفته می‌شود. او خرداد امسال بعد از سه سال تلاش و کوشش از پایان‌نامه ارشد خود دفاع کرد.

جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد میرقنبر حیدری در هشتمین روز از خرداد امسال در محل اتاق دفاع دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب‌شیر با حضور استادان راهنما و داور و همچنین ریاست واحد و جمعی از دانشجویان برگزار شد و به‌‌عنوان «تربیت دینی از منظر قرآن» با موفقیت مورد دفاع قرار گرفت. در جلسه دفاع وی دختر، نوه و نتیجه‌اش او را همراهی می‌کردند./فارس۱۳۹۵/۱۰/۱۰

***

دومین سکاکی -ایرانی۹۱ ساله

پیرترین دانشجوی ایران فارغ‌التحصیل شد 

غلامرضا رمضانی متولد ۱۳۰۵ با ۹۱ سال سن به عنوان دانشجوی رشته مترجمی زبان دانشگاه پیام نور مرکز ورامین فارغ التحصیل شد.

http://www.pirastefar.ir/wp-content/uploads/سکاکی-ایرانی-دانشجوی91ساله.jpg

غلامرضا رمضانی۹۱ سال درکنارهمسرش وامام جمعه شهرش-درحال دریافت

مراسم تجلیل از پیرترین دانشجوی کشور به همراه اهدای جوایز توسط عسگری ریاست دانشگاه، حجت الاسلام اسماعیلی امام جمعه شهرستان قرچک، حجت الاسلام نبوی مسئول نهاد رهبری استان تهران و حجت الاسلام علیزاده مدیریت فرهنگی مرکز ورامین، برگزار شد./۱۹مهر ۱۳۹۶

***

خانم سکاکی

اخذ مدرک دکترا در ۸۸ سالگی

یک زن ۸۸ ساله ژاپنی موفق شد مدرک دکترای خود را در رشته نساجی بگیرد و به این ترتیب در تاریخ تحصیلات عالی در ژاپن، این زن مسن‌ترین فردی است که موفق به اخذ دکترای خود شده است.

تصویر اخذ مدرک دکترا در ۸۸ سالگی

موضوع تحقیق «کیوکو اوزکی» درباره پارچه‌های عتیقه است. او بیش از ۳۰ سال در این زمینه تحقیق کرده است تا نحوه ساخت و بافت پارچه در دوران جومون را کشف کند.

دوره جومون در تاریخ ژاپن به فاصلهٔ زمانی سال‌های ۱۴٬۰۰۰ تا ۳۰۰ پیش از میلاد مسیح گفته می‌شود.

اوزکی در حالیکه به شدت احساساتی شده بود، مدرک دکترای خود را از مسئولان آموزشی دانشگاه ریتسومیکان واقع در کیوتو دریافت کرد./ ۰۶ فروردین ۱۳۹۷جام جم


موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۸/۰۳/۰۶
عبدالهادی میرزایی

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی